"Boke" olarak da bilinen bokeh, fotoğrafçılıktaki en popüler nesnelerden biridir. Bokehin bu kadar popüler olmasının sebebi, izleyicilerin dikkatici fotoğraftaki özel bir alana yoğunlaştırarak fotoğrafların görsel olarak daha çekici bir hale getirmesidir. Kelime anlamı Japonca "bulanıklık" anlamına gelen bir kelime olan "boke"den türetilmiştir.

(c) Nasim Mansurov

1) Bokeh Nedir?

Temel olarak bokeh kamera lensi tarafından oluşturulan odak dışı kaliteli "bulanıklıklardır" – bu, bulanıklığın kendisi ya da ön plandaki ya da arka plandaki bir nesnenin bulanıklık miktarı değildir. Fotoğrafçılıkta sıklıkla karşılaştığınız ve ön plandaki bir nesneyi arka plandan ayıran bulanıklık "alan derinliği"nin bir sonucudur ve genel olarak, basitçe "arka plan bulanıklığı" olarak adlandırılır. Fotoğrafçıların Bokeh olarak adlandırdıkları şey, ön planda ya da arka plandaki bulanıklık hissi, yapısı ve ışığın yansıma noktalarıdır. Kafanız mı karıştı? Aşağıdaki fotoğrafa bir göz atın:

NIKON D80 @ 102mm, ISO 100, 1/100, f/2.8, (c) Nasim Mansurov

Serçe odakta ve net bir şekilde (alan derinliği içinde) iken arka plan odak dışında (alan derinliği dışında) kalmıştır. Küçük ya da "sığ" alan derinliği, geniş bir diyafram kullandığınızda, nesneye oldukça yakın durmanızın bir sonucudur. Fotoğrafın sol tarafında farklı renklerde görünen yuvarlak şekilleri fark ettiniz mi? Bunlar ışık yansımalarıdır ve dairesel olmalarının nedeni lensin onları bu şekilde yakalayabilmesidir. Bu durumda, bu bölgelerdeki dairesel alanların verdiği yumuşak "his" fotoğrafçıların "iyi bokeh" olarak adlandırdıkları şeydir. Bazı fotoğrafçılar bokehin sadece ışık yansımaları sonucunda oluşacağını savunurken diğerleri sadece yansımaların ve ışık parlamalarının değil, odak dışında kalan diğer nesnelerin de bokehe neden olacağını savunmaktadır.

2) İyi ve Kötü Bokeh

Aklınızda bulunsun, bokeh, lensler tarafından oluşturulur, kamera tarafından değild. Bu nedenle farklı rensler özel optik tasarımları neticesinde farklı bokeh oluşturacaktır. Genel olarak geniş diyafram açıklığına sahip portre ve telefoto lensler daha ucuz zum (yakınlaştırma) lenslere oranla daha kaliteli bokeh oluşturma eğilimindedirler. Örneğin Nikon 85mm f/1.4D lens etkileyici bokehler üretebilecekken Nikon 18-135mm f/3.5-5.6G DX lens aynı odak uzaklığı ve diyafram değerinde daha az diyafram üretecektir – bunun sebebi, lenslerin optik tasarımındaki farklılıklardır. Tekrar söylemeliyim ki, arka plan bulanıklığından bahsetmiyorum, bütün lensler odak dışı bulanıklık elde etme kapasitesine sahiptir ancak bütün lensler iyi bokeh oluşturamazlar.

Öyleyse, iyi ve güzel bokeh nedir? İyi bokeh gözlerimizi ve fotoğrafla ilgili algılarımızı memnun eder ancak arka plan bulanıklığı yumuşak ve kremsi bir görünüm sergilemeli, ışığı pürüzsüz, sert kenarları olmayan bir şekilde göstermelidir. Aşağıda Nikon 85mm f/1.4G lens ile çekilmiş güzel bir bokeh örneği görebilirsiniz.

NIKON D700 @ 85mm, ISO 250, 1/200, f/2.8, (c) Nasim Mansurov

Çocuğun yüzünün arkasında yer alan arka plandaki pürüzsüz alana dikkat edin. Odak dışı alan kremsi görünüyor ve bulanık alanlar arasındaki güzel geçiş oldukça yuvarlak ve yumuşak bir hal almış durumda. İşte bu iyi bokeh dediğimiz şeydir.

Peki ya kötü ya da çirkin bokeh nedir? Birçok insan bu konu hakkında görüş bildirse de tam olarak kötü bokeh diye adlandırılan bir şey yoktur, ben dikkatimi dağıtan herhangi bir şeye "kötü" diyorum:

NIKON D80 @ 26mm, ISO 100, 1/60, f/4.0, (c) Nasim Mansurov

Yukarıdaki fotoğrafı tam ekran izleyin ve kendiniz de görün – bulanıklığın seviyesi insan gözünü hoşnut edecek seviyede değil, şekiller köşeli bir halde ve bazıları sanki üst üste bindirilmiş gibi.

3) Bokeh Şekilleri

Odak dışında kalan alanlardan yansıyan ışığın şekli lensin içindeki diyaframa bağlıdır. Nikon 50mm f/1.4D gibi çoğu eski lens diyaframlarında 7 düz bıçak içermekdir, bu nedenle bu lenslerin oluşturacağı bokehler aşağıdaki gibi yedigen olacaktır.

(c) Nasim Mansurov

Çoğu yeni lens 9 dairesel bıçak içermektedir, bu nedenle bu lensler tarafında oluşturulan bokeh dairesel olacaktır (Nikon 105mm f/2.8 VR).

(c) Nasim Mansurov

4) İyi Bokeh Nasıl Çekilir?

Peki, fotoğraflarınızda iyi bokeh nasıl elde edebilirsiniz? Yukarıda belirttiğim gibi bokeh kullandığınız lensinize göre değişecektir. Ucuz lensler iyi görünmeyen bokeh oluşturacak, prime (sabit odaklı) ve geniş diyafram aralıklı daha profesyonel zum (yakınlaştırma) lenslerdaha iyi görünen bokeh oluşturacaktır. Lensinizin iyi bokeh üretip üretmeyeceğini biliyor musunuz? Şunu deneyin: bir nesneye olabildiğince yakından odaklayın (lensin izin verdiği ölçüde, nesne odakta kalacak şekilde yakınlaşın), nesnenin 1,5 - 2 metre arkasında bir nesne olmadığından emin olun. Nesne ile aynı hizaya gelin, böylelikle yukarıdan aşağıya bakıyor olmayacaksınız. Arka plan olarak sade renkli bir duvar kullanmayın – renkli bir arka plan kullanmaya calışın, üzerine ışık düşmüş bir duvar tercih edebilirsiniz. Bir yılbaşı ağacı bokeh testi için harika bir nesnedir. Test edebileceğiniz iyi bir nesne ve arka plan bulduğunuz zaman kameranızı "Diyafram Öncelikli Mod"a ayarlayın ve diyaframı en düşük seviyeye (en küçük sayısal değer) getirin. Çoğu zum lenste tipik olarak f/3,5; prime ve profesyonel lenslerde f/1.2 ile f/2.8 arasında değişmektedir. Diyafram değerini en geniş aralığa ayarladığınızda bir fotoğraf çekin ve LCDden kontrol edin. Nesneniz odakta ve arka plan bulanık olmalı. İyi bir lensiniz varsa bokeh yumuşak ve tüy gibi olmalıdır ve yukarıda da açıklandığı gibi göze hoş gelmelidir. Dairesel şekiller yumuşaş geçişli olmalı ve sert kenarları olmamalıdır.

5) Hangi Lensler Harika Bokehler Üretir?

Harika bokeh üreten birçok lens vardır. Dairesel bıçaklardan oluşan diyaframa sahip Nikon 84mm f/1.4D ya da 85mm f/1.2 II USM gibi çoğu prime lens kaliteli bokeh üretirler. Benim bokeh üreten lensler için en beğendiğim lens Nikon 50mm f/1.4G'dir, fakat daha eski Nikon 50mm f/1.4D ya da 50mm f/1.8D kullanırken dikkatli olun çünkü bu lensler yukarıda da belirttiğim gibi yedigen şekilde bokeh üreteceklerdir. Listelenebilecek oldukça çok lens var, bu nedenle ihtiyacınıza göre bu konuda araştırma yapmanızı tavsiye ediyorum.

6) Diğer Bokeh Örnekleri

İşte size etkileyici görünen bazı bokeh örnekleri:

NIKON D300 @ 300mm, ISO 200, 1/3200, f/4.0,0 (c) Nasim Mansurov

Nikon 300mm f/4.0 AF-S + TC 14E II,II (c) Nasim Mansurov

Nikon 105mm f/2.8 Micro, (c) Nasim Mansurov

NIKON D300 @ 280mm, ISO 800, 1/250, f/6.3, (c) Nasim Mansurov

Nikon 300mm f/4.0 AF-S, (c) Nasim Mansurov

Captured with Nikon 24-70mm f/2.8, (c) Nasim Mansurov

Etiketler: bokeh nasil temel kavramlar | Yorum : 0