Hiç kameranızın menülerini dolaşırken ISO adında bir menü görüp, bunun ne olduğunu bilmediğiniz için göz ardı ettiğiniz oldu mu? Evet, bu yazımızda ISO'nun ne olduğunu ve fotoğraflarımızı nasıl etkileyeceğini açıklayacağız.



ISO kameranızın sensörünün ışığa olan hassasiyetini gösteren bir sayıdır. Bilmediğiniz ihtimaline karşı, bir fotoğraf çekmek istediğiniz zaman kameranızın sensörü çevreden ışığı toplamaya çalışan bir cihazdır. Her dijital kamerada bir görüntü sensörü bulunmaktadır ve her görüntü sensörü de bir filmden fotoğraf görüntülerinin yerini alabilmesi amacını taşımaktadır.

Fotoğraf: Keith Willette

ISO değerleri ISO 100 ya da ISO 800 gibi değerlerle ifade edilmiştir. Kameranızı ISO 800 gibi bir değere ayarladığınız zaman, daha doğru bir pozlama yapabilmek için ISO 100 gibi bir değerden daha az ışık gerekecektir.

Kısaca, ISO ayarlarını değiştirmek kameranızın ışığa olan hassasiyetini ve ışık toplama yeteneğini değiştirir (azaltır/artırır). Bu arada ISO, International Standarts Organzation adının kısaltılması (Uluslararası Standartlar Organizasyonu).


ISO ayarı fotoğraflarınızı nasıl etkiler? ISO ayarı düzgün pozlanmış görüntüleri çekebilmek için kameranızın perde hızı ve diyafram ile doğrudan ilgilidir. Aşağıda belirteceğim örnekte düzgün bir pozlama yapabilmek için kameranızın ISO değerini değiştirmenizi gerektirecek bir durum açıklanmıştır.

Fotoğraf: Steve

Diyelim ki düşük ışık koşullarında bir fotoğraf çekmek istiyorsunuz ve kameranız ISO 100 değerine ayarlanmış olsun. Ayrıca, kameranızın flaşını kullanmanız da çekim koşullarınızdan dolayı mümkün olmasın.

Kameranızın sensörüne yeterince ışık gelmediği için fotoğrafınız oldukça karanlık çıkacaktır. Sorun değil! ISO değerinizi ISO 400 ya da ISO 800'e çıkararak denemeler yapın. Bu, sensörünüzün ışığa olan hassasiyetini artıracak ve daha iyi görüntüler elde edebilmenize olanak tanıyacaktır.

Bu örnekte pozlama sorununu gidermek için sadece ISO değerini değiştirdik. Ancak, sonraki örnekte hem ISO ayarını hem de perde hızımızı değiştireceğiz. (Not: Elle (Manuel) ayarlama yapabilme olanağına sahip olmadığımız kompakt/yarı profesyonel kameralarla yapacağımız diyafram ve perde hızı ayarlarını bu örnekte kullanabilmemiz mümkün olmayacaktır. Perde hızına ve diyafram değerine bu şekilde elle müdahaleler, günümüzdeki DSLR makinelerle yapılabilmektedir.)

Burada ISO değerini değiştirmeniz gerekecek olan bir başka durum daha verilmiştir. Yine kameranızın ISO değerinin ISO 100 olarak ayarlandığını kabul edelim. Bu kez düzgün bir pozlama için 1/60 saniyelik bir perde hızı ve f/3.5 değerinde bir diyafram değeri ile çekim yapılmış olsun.

Ancak, fotoğrafını çektiğiniz nesneniz hareket eden arabalar ve 1/60 saniyelik çekim yaptığınız için çektiğiniz fotoğraf bulanık çıkıyor (Perde hızı çok yavaş olduğu için). Bu sorunun çözümü perde hızımızı 1/250 saniye gibi hızlı bir değere yükseltmek olacaktır. Ne yazık ki, perde hızını 1/250 gibi bir değere çektiğimiz zaman kameranın sensörüne ulaşan ışık miktarı azalacak ve fotoğrafınız karanlık çıkacak.Örneğimizde belirttiğimiz gibi, diyafram değerini de en geniş açıklık olan f/3.5 seviyesine çekmiştik. Bu nedenle diyafram değerini değiştirip kameramızın sensörüne gelen ışık miktarını artırma imkanımız da yok.

Yine imdadımıza ISO yetişiyor. ISO ayarlarını ISO 100 değerinden ISO 400 değerine çıkarmamız, sensörümüzün ışığa olan hassasiyetini artıracaktır. Yapacağımız bu değişiklikle birlikte çekimimiz için gerekli olan 1/250 saniyelik perde hızı değerimize ulaşabileceğiz.

Gördüğünüz gibi ISO, perde hızı ve diyafram, doğru bir pozlama yapabilmek için birlikte çalışırlar. Öyleyse, doğru pozlama değerlerini yakalama konusunda zorluklar yaşıyorsanız, ISO değerini değiştirmeyi unutmayın.

Şimdi de ISO ayarlarını artırırken bazı konulardan ödün vermeniz gerektiğinden bahsedeceğim.

Yüksek değerlerde ISO kullanmanın bir dezavantajı var. Dijital makinelerde buna 'noise' [gren, gürültü, kumlanma] denmektedir. Bu noise'ler görüntünüzün üzerinde küçük noktacıklar olarak görünür (kumlanma). ISO 1600 gibi yüksek değerler kullandığınızda bu noktacıklar daha da belirginleşir. Aynı zamanda karanlık olan bölgelerde, açık olan bölgelere oranla daha fazla kumlanma meydana gelir.

Fotoğraf: Ornela Pagani

Ayrıca, daha küçük sensörlere sahip olan kompakt kameralar Dijital SLR kameralardan daha fazla kumlanma oluşturacaktır.

Ancak, daha iyi pozlama yapabilmek için tek yol ISO'yu artırmak ise, bunu yapmaktan korkmayın. Biraz kumlanmaya sahip olsa da kötü bir görüntüden her zaman daha iyi olacağını unutmayın.

Diğer taraftan bakınca, daha canlı ve net fotoğraflar için düşük ISO değerlerinde çekkim yapmayı deneyin.

© Keith Jones

Etiketler: temel kavramlar | Yorum : 1